پیاز از گذشته مادهی غذایی پرطرفداری بوده. در حقیقت اسناد و مدارک تاریخی نشان میدهد پیاز برای مصریان باستان از جایگاه ویژهای برخوردار بوده و آنها این مادهی غذایی را به خاطر ساختار لایه لایه اش که شکلی متمرکز دارد، نمادی از جاودانگی میدانستند. البته نمیتوانیم به شما قول دهیم که با خوردن پیاز به زندگی جاودانه دست پیدا خواهید کرد، اما به شما اطمینان میدهیم که مصرف این مادهی غذایی کیفیت زندگی شما را بالا خواهد برد.
پیاز سرشار از مواد مغذی است از جمله مقادیر زیادی پروتئین و فیبر و همچنین ویتامین C، سلنیوم، فولات و آنتی اکسیدانهای مختلف. حتی خاصیت اشک آوری پیاز در واقع از ترکیبات سولفوریک موجود در آن نشأت میگیرد که همین ترکیبات برای بدن بسیار مفید هستند. در حقیقت با مصرف روزانه پیاز لطف زیادی به بدن خود خواهید کرد.
۱- کاهش ریسک ابتلا به سرطان
پیاز حاوی ترکیبات ارگانوسولفور خاصی است که بوی خاص پیاز از آنها نشأت میگیرد، با این حال، همین ترکیبات میتواند عوامل سرطان زایی که هر روز آنها را میبلعیم را از بین ببرد، یعنی ریسک ابتلا به سرطان را کاهش میدهد. تحقیقات نشان داده هر چه بیشتر پیاز مصرف کنیم، از محافظت بیشتری در برابر ریسک سرطان برخوردار خواهیم شد.
اما قبل از اینکه در رژیم غذایی تان تمام و کمال به پیاز روی آورید، باید بدانید ترکیب پیاز با زردچوبه تأثیر مضاعفی دارد و سیر هم خاصیتی مشابهی پیاز دارد. با این وجود، مصرف روزانهی پیاز کماکان ایرادی ندارد، اما میتوانید با اضافه کردن مواد غذایی دیگر از از خواص متنوعتر و بیشتری برخوردار شوید.
۲- کاهش ریسک ابتلا به دیابت
پیاز تأثیر شگفت انگیزی هم در کاهش ریسک ابتلا به دیابت نوع دو دارد. این نوع از دیابت زمانی به وجود میآید که انسولین تأثیرش را در فرآیند پردازش گلوکز از دست میدهد. این اتفاق معمولاً به خاطر بالا بودن قند در رژیم غذایی رخ میدهد.
با خوردن پیاز، این مادهی غذایی میزان انسولین موجود در سیستم بدن را افزایش میدهد. آلیل پروپیل دیسولفید موجود در پیاز بعضی از قسمتهای کبد که انسولین در آنجا بی اثر میشود، را تحت تأثیر قرار میدهد و به این ترتیب انسولین بیشتری در خون برای پردازش گلوکز باقی میماند.
۳- بهبود سلامت قلبی عروقی
پیاز حاوی مقادیر زیادی آنتی اکسیدانی به نام کوئرستین است که مانند همهی انواع آنتی اکسیدان، با بی اثر کردن رادیکالهای آزادیکه باعث آسیب سلولی میشوند، سلامت بدن را بهبود میبخشد. اما کوئرستین از این جهت ویژه است که نرمی و انعطاف پذیری شریانهای بدن را حفظ میکند.
این ماده در تنظیم فشار خون هم نقش دارد و سطح کلسترولهای مضر را در افرادی کاهش میدهد که ریسک بیماریهای قلبی عروقی در آنها وجود دارد؛ بنابراین مصرف روزانهی پیاز، سلامت قلبی عروقی را حفظ میکند و ریسک بیماری قلبی را به حداقل میرساند.
۴- تقویت سیستم ایمنی
فواید کوئرستین موجود در پیاز فقط به حفظ سلامت قلب محدود نمیشود. این ماده در ترکیب با سلنیوم، دیگر مادهی موجود در پیاز، سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند. ترکیب سلنیوم و کوئرستین، التهاب را در سرتاسر بدن کاهش میدهد.
از قرار معلوم، این خاصیت عملکرد ایمنی بدن را هم تعدیل میکند، به طوری که سیستم ایمنی را به پاسخ وامی دارد و در صورت لزوم، از شدت این پاسخ کم میکند. بیش فعالی سیستم ایمنی میتواند مشکلات زیادی برای بدن ایجاد کند که تنها یکی ازها ابتلا به بیماری التهابی مزمن آرتریت (التهاب مفصل) است.
۵- تسکین آلرژی
حساسیتهای فصلی باعث خارش چشم ها، آبریزش بینی و خارش گلو میشوند. این نشانهها ناراحتی زیادی ایجاد میکنند، به همین دلیل بسیاری از افراد برای تسکین حساسیت خود به داروهای مخصوص آلرژی روی میآورند. اما این داروهای شیمیایی عوارض جانبی خودشان را دارند که آنها هم میتوانند مشکل ساز شوند.
بار دیگری که دچار آلرژی شدید، سعی کنید قبل از خوردن قرص، مقداری پیاز بخورید. کوئرستین موجود در پیاز، سد راه ترکیبات حساسیت زا و التهاب آور میشود و بنابراین میتواند نشانههای آلرژی را به میزان چشمگیری کاهش دهد. اگر مزهی پیاز برایتان غیر قابل تحمل است، میتوانید از مکملهای کوئرستین استفاده کنید.
۶- کاهش ریسک مسمومیتهای غذایی
شاید شنیده باشید که پیاز برش خورده یکی از منابع ناشناختهی مسمومیت غذایی در تمامی انواع مواد غذایی به شمار میرود؛ چون پیاز به شدت مستعد رشد باکتری است و بنابراین برش دادن و نگهداری آن به هر مدت زمانی کار خطرناکی محسوب میشود.
اما نباید هر چیزی که میشنوید را باور کنید، چون در واقع عکس این باور درست است. پیاز حاوی ترکیبات آنتی باکتریالی است که از سرعت رشد باکتریها کم میکند. در حقیقت، نگه داشتن پیاز برش خورده به مدت حدوداً یک هفته نه تنها خطری ندارد، بلکه خوردن پیاز با هر غذایی، احتمال بیمار شدن به خاطر مواد دیگری را کمتر میکند.
۷- کاهش ریسک لخته شدن خون
توانایی انعقاد برای خون اهمیت زیادی دارد، چون این ویژگی است که باعث بسته شدن زخمها میشود و جلوی از دست رفتن بیش از اندازهی خون را میگیرد. با این حال، لخته شدن خون درون یک شریان یا رگ میتواند مرگبار باشد. به وجود آمدن یک لختهی خونی -که اصطلاحاً به آن ترومبوز گفته میشود- در محل نامناسب میتواند جریان حیانی خونی را مسدود کند و دیگر قسمتهای بدن را از اکسیژن و مواد مغذی مورد نیازشان محروم کند. علاوه بر این ممکن است لختهی خون به سمت قلب یا ریهها برود و باعث مرگ شود.
پیاز حاوی مادهای به نام روتین است که میتواند جلوی تشکیل این لختههای خطرناک را بگیرد. جالب آنکه لختههای خونیای که درون شریانها به وجود میآیند، مملوء از پلاکت هستند، اما لختههای خونی درون رگ ها، فیبرین زیادی دارند. تحقیقات نشان داده مادهی روتین هر دو نوع این لختههای خونی را از بین میبرد.
۸- بهبود خواب و تقویت روحیه
فرآیندهای شیمیایی زیادی در خواب دخیل هستند. سروتونین، دوپامین و نورپینفرین همگی به تثبیت خلق و خو، تنظیم اشتها و بهبود شرایط خواب کمک میکنند. اما بعضی مواد شیمیایی مثل هموسیستئین میتوانند بی آنکه متوجه شوید، توانایی خواب را در شما مختل کنند. هموسیستئین نوعی اسید آمینه است که با تجزیهی پروتئین در بدن تولید میشود.
بالا بودن بیش از اندازهی سطح هموسیستئین مانع از تولید سروتونین، دوپامین و نورپینفرین میشود. پیاز سلامت خواب را حفظ میکند، چون حاوی مقادیر زیادی فولات است، مادهای که میتواند جلوی انباشت هموسیستئین در سیستم بدن را بگیرد.
منبع:رکنا