از مصرف تا عوارض داروی هیدروکسی کلروکین
هیدروکسی کلروکین دارویی است که به کاهش التهاب کمک می کند و در درمان انواع متفاوتی از آرتریت استفاده می شود. هیدروکسی کلروکین سال های متمادی برای درمان آرتریت روماتوئید استفاده شده است. علاوه بر این، هیدروکسی کلروکینبه میزان زیادی در بیماران مبتلا به لوپوس سیستمیک برای درمان التهاب مفاصل و بثورات پوستی و نیز در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید جوانان استفاده می شود.
اشکال دارویی:
Tablet:200mg
طبقه بندی فارماکولوژیک:4ـ آمینوکینولون.
طبقه بندی درمانی:ضد مالاریا، ضد التهاب.
طبقه بندی مصرف در بارداری:رده C
موارد مصرف هیدروکسی کلروکین
الف) پیشگیری حمایتی از حملات مالاریا.
ب) درمان حملات حاد مالاریا.
پ) لوپوس اریتماتوز (دیسکوئید و سیستمیک مزمن).
مقدار و نحوه مصرف دارو:
مقدار مصرف هر دارو را پزشک تعیین می کند ولی مقدارخوراکی معمولی این دارو به قرار زیر است:
بزرگسالان:
به عنوان متوقف کننده مالاریا :
400 میلی گرم ( 2قرص ) هـر هفت روز یکبـار مصـرف می شود .
ـ به عنوان درمان کننده مالاریا :
ابتدا 800 میلی گرم و سپس هر 8-6 ساعت 400 میلی گرم و پس از آن برای روزهای دوم وسوم 400 میلی گرم یکبار در روز مصرف میشود.
ـ به عنوان تعدیل کننده روماتیسم :
ابتدا 200 میلیگرم ( یک گرم ) دو یا سه بار در روز همراه غذا یا شیر ، تا زمانی که پاسخ مطلوب به دست آید مصرف می شود ، مقدار نگهدار نده دارو 200 میلی گرم است که یک یا دوبار در روز همراه با غذا یا شیر مصرف می شود.
درمان مالاریا با هیدروکسی کلروکین
طرز صحیح مصرف داروی هیدروکسی کلروکین
برای بدست آوردن بیشتر منفعت از هیدروکسی کلروکین، آن را به همان صورت که دستور داده شده مصرف کنید. مصرف ناصحیح هر نوع دار می تواند منجر به بروز عوارض جانبی جدی شود. برای جلوگیری از بروز مشکلات، این نکات را رعایت کنید.
داروی هیدروکسی کلروکین را به همان نحوی که پزشکتان تجویز کرده، به اندازه مصرف کنید. اگر به هر گونه دارویی حساسیت دارید، اگر داروی دیگری برایتان تجویز شده یا خودتان بدون تجویز پزشک دارویی را مصرف می کنید، اگر هر گونه مشکل پزشکی خصوصاً مشکلات چشمی یا خونی دارید یا مبتلا به بیماری های کبد، اعصاب، مغز یا شکم هستید، به پزشکتان اطلاع دهید. اگر روی فراموش کردید داروی خود را مصرف کنید، روز بعد برنامه مقرر مصرف دارو را از سر بگیرید. این دارو را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
مکانیسم اثر :
اثر ضد مالاریا:این دارو با پیوند به DNA در ساخت پروتئین تداخل می کند. همچنین ، پلیمرازهای DNA و RNA را مهار می سازد. این دارو بر اشکال اریتروسیتیک غیرجنسی پلاسمودیوم مالاریه، پلاسمودیوم اوال، پلاسمودیوم ویواکس و بسیاری از گونه های پلاسمودیوم فالسیپارم مؤثر است.
اثر آمیب کش ـ مکانیسم اثر آن مشخص نیست.
اثر ضد التهاب:مکانیسم اثر آن مشخص نیست، و ممکن است هیستامین و سروتونین را خنثی کرده و از طریق مهار تبدیل اسید آراشیدونیک به پروستاگلاندین، اثرات پروستاگلاندین را مهار کند. این دارو ممکن است کموتاکسی گلبولهای سفید چند هسته ای(PMN)، ماکروفاژها، و ائوزینوفیلها را مهار کند.
فارماکوکینتیک :
جذب:به سرعت و تقریباً به طور کامل جذب می شود.
پخش:به میزان 45% به پروتئینهای پلاسما پیوند می یابد. در کبد، طحال، کلیه، قلب و مغز تراکم پیدا می کند و به سلولهای حاوی ملانین شدیداً پیوند می یابد.
متابولیسم:در کبد به دز اتیل کلروکین و دز اتیل هیدروکسی کلروکین متابولیزه می شود.
دفع:بیشتر مقدار مصرف شده به صورت تغییر نیافته از راه ادرار دفع می شود. دارو و متابولینهای آن به آهستگی در ادرار ترشح می شوند. داروی جذب نشده از راه مدفوع دفع می شود. مقادیر کمی از آن ممکن است تا ماهها پس از قطع مصرف دارو در ادرار ظاهر شود. در شیر ترشح می شود.
فارماکودینامیک
هیدروکسی کلروکین در پیشگیری و درمان مالاریا استفاده می شود.هیدروکسی کلروکین همچنین در درمان علائم آرتریت روماتوئید ، لوپوس اریتماتوز سیستمیک و دیسکوئید، اختلالات درماتولوژیک که ناشی از نور خورشید بوده ویا توسط نور تشدید شده اند استفاده می شود.
مصرف هیدروکسی کلروکین در بارداری
FDA طبقه بندی:C.
مصرف هیدروکسی کلروکین در دوران شیردهی
بی ضرری مصرف دارو ثابت نشده است. مصرف این دارو در شیردهی با احتیاط صورت گیرد.
عملکرد و نکات مصرف هیدروکسی کلروکین در بارداری و شیردهی
موارد منع مصرف و احتیاط هیدروکسی کلروکین
موارد منع مصرف:حساسیت به دارو؛ تغییرات بینایی یا شبکیه ای، مصرف طولانی مدت در کودکان، پورفیری.
موارد احتیاط:اختلالات شدید گوارشی ، نورولوژیک و خونی، نقص G6PD .
مسمومیت و درمان :
تظاهرات بالینی:این علائم ممکن است طی 30 دقیقه بعد از مصرف دارو ظاهر شوند و ممکن است شامل سردرد، خواب آلودگی، تغییرات بینایی، کلاپس قلبی ـ عروقی، حملات تشنجی به دنبال آن ایست قلبی و تنفسی باشد.
درمان:علامتی است. معده باید از طریق واداشتن بیمار به استفراغ یا شستشو تخلیه شود. بعد از شستشو، ذغال فعال به میزان حداقل پنج برابر مقدار تخمینی داروی مصرف شده طی 30 دقیقه پس از مصرف دارو ممکن است مؤثر باشد. باربیتوراتهای بسیار کوتاه اثر ممکن است در کنترل حملات تشنجی مؤثر بوده و لوله گذاری ضروری باشد. دیالیز صفاقی و تعویض و انتقال خون نیز ممکن است مؤثر باشند. تجویز مایعات زیاد و اسیدی کردن ادرار بعد از مرحله حاد مفید هستند.
اثر بر آزمایشهای تشخیصی
این دارو ممکن است موجب کاهش تعداد گلبولهای سفید خون، گرانولوسیت، هموگلوبین، هماتوکریت یا پلاکتها شود.
تداخل دارویی
مصرف همزمان با کائولین یا منیزیم تری سیلیکات ممکن است جذب هیدروکسی کلروکین را کاهش دهد.
مصرف همزمان با دیگوکسین ممکن است غلظت سرمی دیگوکسین را افزایش دهد و باعث سمیت گردد.
مصرف همزمان بتا بلوکرها (متوپرولول) می تواند باعث افزایش عوارض قلبی و عروقی گردد. سایمتیدین و سیکلوسپورین می توانند سطح دارو را افزایش دهند.
عوارض جانبی داروی هیدروکسی کلروکین
هیدروکسی کلروکین در اغلب بیماران عوارض جانبی مهمی ندارد. معمولاً عوارض جانبی آن خفیف است و مدت زمان کوتاهی طول می کشد. ممکن است عوارض جانبی در هر زمانی، در طی دوره ی درمانی یا حتی چندین ماه پس از قطع مصرف هیدروکسی کلروکین روی دهد. در اغلب موارد منافع این دارو از مضرات آن بیشتر است. ممکن است با مصرف این دارو دچار عوارض زیر شوید.
اگرچه این عوارض غالباً زمانی که میزان مصرف دارو کاهش می یابد، رفع می شود، در صورتی که هر یک از عوارض زیر بیش از یک هفته طول بکشد با پزشک خود مشورت کنید:
اسهال، تهوع یا استفراغ ، بثوارت پوستی، خارش، کاهش اشتها، سردرد، سرگیجه ، نقاط سیاه در میدان بینایی ، تیره شدن تدریجی رنگ پوست.اگر با مصرف هیدورکسی کلروکین دچار عوارض شدید، هرچه سریعتر با پزشکتان تماس بگیرید. هیدروکسی کلروکین به مدت طولانی در بدن باقی می ماند، بنابراین معمولاً قطع مصرف دارو به مدت چند روز تا زمانی که بتوانید به پزشکتان دسترسی پیدا کنید، بی خطر است.
مشکلات چشمی احتمالی
درموارد نادر، هیدروکسی کلروکین ممکن است در قرنیه، پوشش شفاف خارجی چشم، رسوب کند. شما قادر به تشخیص وجود این ته نشین ها در قرنیه ی خود نخواهید بود، اما ممکن است هنگام نگاه کردن به نور متوجه وجود حلقه هایی شوید. این ته نشین ها به چشمتان آسیبی نمی رسانند و عموماً بینایی شما در عرض چند هفته ی ادامه ی درمان به وضعیت عادی بر می گردد.
در موارد نادر و معمولاً پس از استفاده ی طولانی مدت مقدار زیادی دارو، ممکن است هیدورکسی کلروکین باعث آسیب شبکیه چشم شود.
این مسئله شامل اعصابی در پشت چشم قرار دارند و شما را قادر به دیدن می سازند نیز می شود. مطالعات اخیر نشان می دهد که احتمال بروز این عارضه در صورت مصرف هیدروکسی کلروکین، یک نفر از هر 5000 بیمار است. مراجعه ی منظم به متخصص چشمی که با این عارضه آشنایی داشته باشد، می تواند به تشخیص زودهنگام تغییرات شبکیه و کاهش خطر بروز این عارضه ی جانبی کمک کند.
اگر در طول مدت مصرف هیدروکسی کلروکین دچار هر گونه تغییری در بینایی شدید، تا زمانی که پزشکتان یا متخصص چشم بتواند علت بروز این تغییر را تشخیص دهد، مصرف دارو را قطع کنید.
احتیاط:در صورت مصرف هیدروکسی کلروکین، هر 6 تا 12 ماه باید آزمایش چشم به عمل آورید. در موارد بسیار نادر، هیدروکسی کلروکین می تواند باعث ایجاد تغییر در شبکیه چشم شود. این عارضه تقریباً همیشه در صورت قطع مصرف دارو قابل برگشت است.
مدت زمان لازم برای تاثیر داروی هیدروکسی کلروکین
زمان زیادی طول می کشد تا هیدورکسی کلروکین در بدن تأثیر کند. ممکن است بعد از یک یا چند ماه هنوز تأثیری از آن نبیند. اگرچه پس از مشاهده ی کاهش تورم، سفتی و درد در مفاصلتان و یا کاهش میزان بثورات پوستی التهابی، متوجه خواهید شد که دارو در بدنتان اثر کرده است.
هشدارها
1-قبل از شروع درمان طولانی مدت با هیدروکسی کلروکین معاینات چشم پزشکی برای هر دو چشم ازقبیل ارزیابی تیزبینی،زمینه دید مرکزی و دید رنگی بدقت انجام شود.
2-در موارد نادر رفتار خودکشی در بیماران تحت درمان با هیدروکسی کلروکین گزارش شده است.
3-داروی هیدروکسی کلروکین را از دسترس کودکان دور کنید.
4-استفاده هیدروکسی کلروکین در بیماران دارای پسوریازیس ممکن است باعث بروز ناگهانی حمله شدید پسوریازیس شود.و در بیماران دارای پورفیری ممکن است شرایط موجود را وخیم تر کند، لذا در این موارد با احتیاط فراوان مصرف شود.
5-ترکیبات ضد ملاریا از جمله هیدروکسی کلروکین در بیماران کبدی و افراد الکلی و بیماران مصرف کننده داروهای دارای سمیت کبدی با احتیاط فراوان استفاده شوند.
6-هیدروکسی کلروکین در بیماران دارای کمبود G-6-PD (گلوکز - 6-فسفات دهیدروژناز ) با احتیاط تجویز شود. 7-هیدروکسی کلروکین فقط باید توسط پزشک متخصص تجویز شود.
نکات قابل توصیه
ا-در حین مصرف هیدروکسی کلروکین در صورت بروزهرگونه اختلال در دید (قدرت دید و دید رنگی) ، فورا مصرف را قطع کرده و پزشک خود را مطلع نمایید.
2-در صورت مصرف طولانی مدت هیدروکسی کلروکین ، انجام آزمون شمارش تام سلولهای خونی بصورت دوره ای باید صورت گیرد.
3- هر نوبت هیدروکسی کلروکین را همراه غذا یا با یک لیوان شیر میل کنید.
دارو های هم گروه هیدروکسی کلروکین
- Lumefantrine
- Atovaquone
- Chloroquine
- Mefloquine
- Primaquine
- Pyrimethamine
- Artesunate+Sulfadoxine+Pyrimethamine
- Quinine
نحوه مصرف و شرایط نگهداری هیدروکسی کلروکین
شرایط نگهداری دارو:
ـ دارو را دور از نور و رطوبت،در دمای زیر 40 درجه سانتیگراد درون جعبه در بسته نگهداری نمائید.
ـ دارو را دور از دسترس اطفال نگهداری نمائید.
ـ از مصرف داروهای تاریخ گذشته خودداری نمائید.
بسته بندی:
100 عدد قرص در بسته های 10 بلیستری توسط کارخانه داروسازی روز دارو تهیه و عرضه می گردد .
منبع:نمناک